Yüksek Başarımlı Hesaplama(YBH) Nedir?

‘Yüksek Başarımlı Hesaplama’ (YBH), en basit ifadeyle, tek bir işlemciyle uzun sürede yapılması beklenen bir işin, birden fazla işlemciye dağıtılarak eş zamanlı bir şekilde yaptırılmasıdır. Örneğin belli bir şiddetteki depremin İstanbul’a etkisini ölçmek için simülasyon yapmak istediğimizi düşünelim. Depremin İstanbul’a etkisini tam anlamıyla görmek için İstanbul’daki her mahallenin tek tek incelenmesi ve her bir mahalle için büyük miktarlarda hesaplama yapılması gerekecektir. Bu hesaplamaların tek bir bilgisayarla yapılması haftalar hatta aylar alacaktır. Her bir mahalle için gerekli hesaplamaların ayrı işlemcilerde eş zamanlı yapılması ise toplam simülasyon süresini azaltacaktır. Öte yandan herhangi bir yerde meydana gelen sarsıntı, komşu bölgeleri de etkileyeceğinden ölçüm esnasında bu etkinin ne olduğu da değerlendirmeye katılmalıdır. Bu sebeple eş zamanlı hesaplama yapan bilgisayarlar arasında yoğun haberleşme olması gerekmektedir. YBH, bu örnekteki gibi karmaşık işlemlerin koordineli bir şekilde yapılabilmesi için gerekli donanım aygıtlarının ve bu donanım aygıtlarının birlikte çalışmasını sağlayacak özel yazılım bileşenlerinin oluşturduğu bir sistemdir.

Kullanıcılarına önemli ölçüde zaman ve enerji tasarrufu sağlayan YBH, günümüzde pek çok farklı çalışmada kullanılmaktadır. Hava tahminlerinden savunma sanayiine, ekonomik öngörülerden ilaç geliştirme çalışmalarına kadar birçok farklı alanda araştırma yapılabilmesine imkân tanımaktadır. Bununla birlikte doğal afetlerin olası etkileri de çok kısa bir sürede simüle edilip gözlemlenebilmekte, bu sonuçlara göre önlemler alınabilmektedir. Mesela Hindistan’da bulunan C-DAC süper bilgisayar merkezi, geçtiğimiz sene, 1999 yılında 10.000 kişinin hayatını kaybettiği tayfunun bir benzerinin yaklaştığını haber almış; yapılan simülasyon çalışmaları doğrultusunda tayfunun etkilemesi beklenen bölgeden 700.000 kişi tahliye edilmiştir. Böylelikle olası bir felaketin yaşanması önlenmiş; binlerce kişinin hayatı kurtarılmıştır. Diğer yandan otomotiv sektöründe de yüksek başarımlı hesaplama sistemleri kullanılarak çarpışma testleri, dayanıklılık simülasyonları yapılabilmekte; üretim planlamaları bu sonuçlara göre şekillendirilmektedir.

Günlük hayatımızı büyük ölçüde kolaylaştıran, sunulan hizmetlerin hızlı ve kaliteli olmasını sağlayan YBH’ın önemi tüm dünyada giderek artmaktadır. YBH’nin ülkemizdeki Ar-Ge faaliyetlerinde ve bilimsel çalışmalarda kullanılması bilim dünyasının gelişimine pozitif yönde katkı sunacak ve Türkiye’nin rekabet gücünü arttıracaktır. UHeM, YBH konusunda farkındalığın arttırılmasını, gelişen teknolojilerin Türk bilim dünyasıyla buluşturulmasını ilke edinmiş olup, bu konuda en etkin şekilde hizmet vermeyi amaçlamaktadır.